«نَه» به سرزنش (ادامهٔ «نه»ی هفتم)
نویسنده: علی‌اکبر مظاهری
ادامهٔ پاسخ‌ها به سؤال «در برابر رفتارهای ناشایستهٔ همسرمان چه کنیم؟»
۳. تغافل کنیم.
تغافل یعنی چشم‌پوشی بزرگوارانه. کردار ناشایست شخص را به رخ او نکشیدن. می‌دانیم، اما گویا نمی‌دانیم. او می‌فهمد که ما می‌دانیم، اما به رخ او نمی‌کشیم. همین کار سبب اصلاح و جبران می‌شود. تغافل، طرف را شرمنده می‌کند و به اصلاح و جبران وامی‌دارد.
امیر مومنان(ع) فرموده‌اند:
«مِن اَشرَفِ اعمال الکَریم غَفلَتُهُ عَمّا یَعلَم»؛ از شریف‌ترین کردار کریمان بزرگوار، چشم‌پوشی بزرگوارانه است از آنچه که می‌دانند است.(آری! بسیاری از دانسته‌ها را نادانسته انگاشتن و بر پاره‌ای از امور، چشم‌پوشاندن، حقا که خصلتی است فرخنده.) (نهج‌البلاغه، حکمت ۲۲۲)
۴. تشویق کنیم!
چگونه تشویق کنیم؟ کار مورد ملامت را می‌شود تشویق کرد؟ آری؛ این‌گونه:
نقطۀ مقابل کار مورد ملامت او را بنمایانیم.
بنابر مثال: به‌جای ملامت آدم وسواسی، خوبی‌های رهایی از وسواس را بیان کنیم. در هرکسی، هرقدر هم اوصاف یا رفتار منفی داشته باشد، می‌توان صفات و کردار مثبتی یافت و آن را به رخ او کشید.
حکایت
دانش‌آموزی در درس املاء ضعیف بود. غلط‌های بسیار داشت. معلمش، او را به سبب غلط‌هایش سرزنش می‌کرد. نتیجه معکوس شد. هرچه معلم او را سرزنش می‌کرد، غلط‌های او بیشتر می‌شد: غلط‌های دانش‌آموز ← سرزنش معلم ← افزایش غلط‌ها ← زیاد شدن سرزنش‌ها... . و این سیر صعودی همچنان ادامه داشت. نمرۀ دانش‌آموز داشت به صفر نزدیک می‌شد.
ملامت‌های معلم، سطح عزت نفس دانش‌آموز را کاهش و غلط‌های املایی‌اش را افزایش می‌داد. افزایش غلط‌های املایی دانش‌آموز، معلم را کلافه می‌کرد و باعث می‌شد دانش‌آموز را بیشتر نکوهش و جریمه و تنبیه کند.
مدیر مدرسه به معلم گفت: تصحیح املای او با من.
مدیر دانا شیوه‌ای ابتکاری به کار گرفت. او به جای گرفتن غلط‌ها و دادن نمرۀ منفی، به کلمات صحیح دانش‌آموز نمرۀ مثبت می‌داد و او را به دلیل نمره‌های خوبش تشویق می‌کرد. نتیجۀ زیبایی حاصل شد: نمره‌ها رو به بالا گرفت تا به جای مطلوب رسید.
سرزنش نکردن و ندادن نمرۀ منفی، و تشویق کردن و دادن نمرۀ مثبت، عزت نفس دانش‌آموز را بالا و بالاتر برد تا به نقطۀ مطلوب رسید.
آن‌گاه مدیر، دانش‌آموز را به معلم برگرداند و تصحیح املا، به شیوۀ معمول بازگشت و مسئله حل شد.
این شیوه از بهترین شیوه‌های تربیتی است.
شیوۀ نیکوی کشیش کتاب «بینوایان» ویکتورهوگو، «ژان والژان» را ادب کرد.
۵. او را برای اصلاح و جبران کمک کنیم.
مثلاً آدم وسواسی را به درمان تشویق کنیم. وسواس، قابل درمان است. البته حوصله‌ورزی می‌طلبد و مداومت.
- اضطراب از ریشه‌های وسواس است. به آدم وسواسی استرس وارد نکنیم. عوامل اضطرابش را رفع یا کم کنیم.
- روان‌درمانی نیاز دارد. او را با روان‌درمانگری ماهر ارتباط دهیم. سپس در انجام راهکارهای درمانی کمکش کنیم.
- روان‌پزشکی نیاز است. او را با روان‌پزشکی حاذق ارتباط دهیم. سپس در مصرف داروها و انجام راهکارها یاری‌اش کنیم.
۲۶ شهریور ۱۴۰۰
برای دنبال کردن رسانه‌هایمان به لینک زیر مراجعه کنید:
https://zil.ink/mazaheriesfahani?v=1
